Klub HDK PCK "Gośliniacy"

JAK ZOSTAĆ KRWIODAWCĄ?

I. Do zarejestrowania kandydata na dawcę krwi potrzebne są:

Dokument ze zdjęciem potwierdzający tożsamość z aktualnym miejscem zameldowania i nr PESEL (np. dowód osobisty, prawo jazdy, legitymacja ubezpieczeniowa, paszport /nowy wzór z nr PESEL/, książeczka wojskowa)
Ukończone 18 lat (maksymalny wiek - 65 lat)
Masa ciała powyżej 50 kg dla dawców krwi pełnej lub jej składników otrzymywanych metodą aferezy i powyżej 70 kg dla dawców krwinek czerwonych met. Erytroaferezy.
Obywatelstwo RP, a w przypadku obcokrajowców dokument z numerem PESEL oraz znajomość języka polskiego w mowie i piśmie umożliwiająca samodzielne przeczytanie, zrozumienie i wypełnienie kwestionariusza

II. Nie można oddawać krwi czasowo przez podane poniżej okresy czasu:

1. Przez okres 6 miesięcy w następujących sytuacjach:

po dużym zabiegu operacyjnym
po przeszczepie ludzkich komórek lub tkanek
po przetoczeniu krwi lub jej składników
po nakłuciach ciała igłami w celu wykonania tatuażu, akupunktury, a także przekłucie różnych części ciała w celu założenia kolczyka itp
po opuszczeniu zakładu karnego (areszt, więzienie)
po przypadkowym kontakcie błon śluzowych z krwią ludzką lub narzędziami zanieczyszczonymi ludzką krwią np. ukłucie igła
po badaniu endoskopowym (gastroskopia, rektoskopia, kolonoskopia, bronchoskopia, artroskopia itp.) i po biopsjach diagnostycznych narządów
po kontakcie z chorym na wirusowe zapalenie wątroby (tj. tzw. żółtaczkę zakaźną) zwłaszcza z powodu bliskiego kontaktu w warunkach domowych
po powrocie z obszaru, w którym występują endemicznie choroby tropikalne oraz z krajów o dużej częstości występowania nosicieli przeciwciał anty-HIV i chorych na AIDS np. Afryka Środkowa i Zachodnia czy Tajlandia

2. 7 dni po małym zabiegu chirurgicznym jeśli nie było powikłań (usunięcie zęba, leczenie kanałowe itp. - uważa się za małe zabiegi chirurgiczne)

3. 24 godziny po leczeniu stomatologicznym i/lub po wizycie u higienistki stomatologicznej

4. W ostrych chorobach układu oddechowego i pokarmowego lub w zaostrzeniach stanów przewlekłych (np. w chorobie wrzodowej, biegunce, w zapaleniu oskrzeli, zatok) na czas trwania objawów i leczenia oraz 2 tygodnie po ustąpieniu objawów

5. Wirus Zachodniego Nilu (WNV)– 1 miesiąc od opuszczenia terenu, gdzie występują przypadki przeniesienia wirusa na ludzi , ale w przypadku wystąpienia objawów zakażenia – 4 miesiące od dnia zakończenia leczenia.
Kraje, w których wystąpiły przypadki zakażenia WNV to: Afryka Południowa i Zachodnia, Izrael, Indie, Południowe Republiki Rosji a także prowincje Ferrara i Bolonia we Włoszech (niezależnie od terminu pobytu) oraz USA, Kanada, Meksyk (jeżeli pobyt był w okresie od 1 czerwca do 30 listopada

6. 4 tygodnie po kontakcie z chorymi na inne choroby zakaźne (lub przez czas równy okresowi wylęgania danej choroby zakaźnej)

7. Nie mogą oddawać krwi osoby pracujące w oddziałach chorób zakaźnych

8. Na czas istnienia objawów nie mogą oddawać krwi osoby z zapalnymi i uczuleniowymi chorobami skóry, z ostrymi uczuleniami i w okresie odczulania, ze świeżymi zmianami ropnymi, grzybiczymi i wirusowymi (opryszczka wargowa)

9. 5 dni po przyjęciu aspiryny i innych leków zawierających kwas acetylosalicylowy (sachol, scorbolamid, acard, polocard itp.)

10. 4 tygodnie po przebyciu choroby zakaźnej licząc od daty pełnego wyzdrowienia z wyjątkiem chorób wymienionych poniżej:

Bruceloza, Gorączka Q – 2 lata od pełnego wyzdrowienia
Toksoplazmoza – 6 miesięcy od dnia potwierdzonego wyleczenia (po ujemnych wynikach przeciwciał klasy IgM)
Gruźlica – 2 lata od potwierdzonego wyleczenia
Gorączka reumatyczna – 2 lata od ustąpienia objawów, jeżeli nie wystąpiła przewlekła choroba serca
Zapalenie szpiku – 2 lata od potwierdzonego wyleczenia
Rzeżączka – w okresie choroby oraz 1 rok od zakończenia leczenia
Mononukleoza zakaźna – 6 miesięcy od czasu wyzdrowienia
Malaria – 12 miesięcy po powrocie z terenów gdzie endemicznie występuje malaria oraz 3 lata po zakończeniu leczenia (konieczna konsultacja z lekarzem Działu Dawców)
Borelioza – 6 miesięcy po wyleczeniu i po ujemnych testach wykonanych metodami PCR lub Real-Time

11.Choroby infekcyjne:Grypa, infekcja grypopodobna, gorączka >38OC – minimum 2 tyg. po ustąpieniu objawów

12. Po szczepieniach ochronnych w wymienionych poniżej okresach czasu:

4 tygodnie - BCG, choroba Heine’go-Medina (szczepionka doustna), odra, różyczka, żółta febra, świnka, szczepionki z żywymi atenuowanymi zarazkami duru brzusznego i cholery
48 godzin - szczepionki z zabitymi zarazkami cholery, duru brzusznego, krztuśca (kokluszu), duru plamistego (Ricketsje), grypy, świnki (szczepionka parenteralna)
48 godzin - WZW typu A (jeżeli nie było kontaktu z osobą chorą )
1 tydzień - WZW typu B (jeżeli nie było kontaktu z osobą chorą )
48 godzin - wścieklizna, kleszczowe zapalenie mózgu, jeśli nie było kontaktu z osobą chorą. W razie kontaktu okres dyskwalifikacji 12 miesięcy
48 godzin po podaniu anatoksyny (błonica, tężec), 3 miesiące po uodparnianiu surowicami odzwierzęcymi

13. Przez cały okres stosowania leków i na czas po odstawieniu leku zależny od jego rodzaju (Konieczna konsultacja z lekarze Działu Dawców) z wyjątkiem witamin, doustnych środków antykoncepcyjnych oraz leków hormonalnych stosowanych w okresie menopauzy. 2 tygodnie od zakończenia leczenia antybiotykami.

14. Nadciśnienie tętnicze nie pozwala na oddawanie krwi jeżeli wartości ciśnienia przekraczają granice 180/100 mmHg z tym, że lekarz może wyrazić zgodę na oddawanie krwi przez osoby przyjmujące leki obniżające ciśnienie (z wyjątkiem beta-blokerów) pod warunkiem normalizacji ciśnienia tętniczego krwi.

15. 5 lat od wyleczenia po przebyciu kłębkowego zapalenia nerek, w innych ostrych zapalnych chorobach nerek - po potwierdzonym całkowitym wyleczeniu.

16. W przypadku astmy czy niewyjaśnionych duszności krew można oddawać jeżeli przynajmniej w ciągu ostatnich 5 lat nie było duszności i nie były stosowane żadne leki przeciwastmatyczne.

17. Kobiety nie mogą oddawać krwi:

w okresie miesiączki i przez 3 dni od jej zakończenia
w okresie ciąży i karmienia piersią
6 miesięcy po porodzie lub poronieniu o ile zakończyła się laktacja i wystąpiła pierwsza miesiączka

18. Nie można oddawać krwi będąc pod wpływem alkoholu, narkotyków oraz w stanie nadmiernego pobudzenia nerwowego. Po wypiciu alkoholu krew można oddać najwcześniej po upływie czterech dni.

III. Dyskwalifikują na stałe z oddawania krwi lub jej składników:

1. Żółtaczka zakaźna (WZW) lub każda inna niewyjaśniona postać żółtaczki

2. Choroby serca takie jak: wady serca, choroba wieńcowa, stan po zawale serca, zaburzenia rytmu, zapalenia serca, niewydolność krążenia, astma sercowa.

3. Choroby naczyń krwionośnych: miażdżyca znacznego stopnia, stan po udarze mózgu, choroby tętnic, nawracające zapalenia żył.

4. Choroby układu oddechowego przewlekłe lub nawracające jak np.: zapalenie oskrzeli, czynna astma oskrzelowa, czynna gruźlica

5. Choroby układu pokarmowego: przewlekłe biegunki, ostre i przewlekłe choroby wątroby, stan po resekcji (usunięciu) żołądka.

6. Przewlekłe choroby układu moczowego i płciowego (z wyjątkiem kamicy nerkowej).

7. Choroby układu nerwowego jak: padaczka, nerwica wegetatywna, choroby psychiczne, organiczne schorzenia układu nerwowego (także wtedy, gdy prowadzone jest leczenie w poradni specjalistycznej lub przyznana jest renta inwalidzka)

8. Nawracające omdlenia albo napady drgawkowe

9. Przewlekłe choroby skóry aktywne lub nawracające jak np.: łuszczyca, sklerodermia

10. Choroby układu immunologicznego i dawcy uodparniani krwinkami czerwonymi

11. Obecność w krwi przeciwciał o istotnym znaczeniu klinicznym (np.anty Rh, Kell, Kidd)

12. Choroby gruczołów dokrewnych i zaburzenia przemiany materii jak np.: nadczynność i niedoczynność tarczycy (w okresie przyjmowania hormonów), choroba Gravesa-Basedowa, choroba Cushinga, Cukrzyca, Dna moczanowa i in.

13. Jaskra

14. Choroby układowe np. kolagenozy (LE), nowotwory złośliwe,

15. Choroby krwi i układu krwiotwórczego oraz skłonność do przedłużonych krwawień, zaburzenia krzepnięcia krwi w przeszłości

16. Kiła - zarówno wrodzona jak i nabyta niezależnie od czasu zachorowania

17. Choroby tropikalne m.in. Babeszjoza, Gorączka Chagasa (Trypanosoma cruzi), Ozena, Promienica, Tularemia, Kala Azar (leiszmanioza trzewna), przewlekła postać Gorączki Q

18. Gąbczaste zwyrodnienie mózgu (TSE) (np.choroba Creutzfeldta-Jakoba, wariant choroby Creutzfelda –Jakoba), na które narażone są:

Osoby, których wywiad rodzinny wskazuje na zagrożenie TSE
Osoby, którym wykonano w przeszłości przeszczep rogówki oka lub opony twardej albo były leczone hormonem wzrostu uzyskanym z ludzkich przysadek
Osoby, które w okresie od 01-01-1980 roku do 31-12-1996 roku przebywały łącznie przez 6 miesięcy lub dłużej w Wielkiej Brytanii, Francji lub Irlandii.
Osoby, którym po 01.01.1980 r przetoczono krew lub jej składniki na terenie Wielkiej Brytanii, Francji lub Irlandii

19.    Osoby nadużywające alkoholu, leków psychoaktywnych i po leczeniu odwykowym

20.    Osoby, z dodatnimi wynikami testów w kierunku: antygenu HBs, przeciwciał anty-HBc, HBV-RNA, RNA-HCV i przeciwciał anty HCV, RNA-HIV, przeciwciał anty-HIV i kiły, HTLV I iII

21.    Osoby, które ze względu na swoje zachowania seksualne należą do grup podwyższonego ryzyka zakażenia poważnymi chorobami, mogącymi przenosić się drogą przetoczenia krwi

22.    Chorzy na hemofilię otrzymujący preparaty czynników krzepnięcia.

23.    Biorcy ksenoprzeszczepów (przeszczep tkanek odzwierzęcych)

24.    Wszelkie leki w zastrzykach stosowane bez przepisu lekarza

25. Jednoczesne nieterminowe donacje w różnych punktach pobrań krwi

INNE INFORMACJE DLA KRWIODAWCÓW

Krwiodawca każdorazowo przed oddaniem krwi wypełnia kwestionariusz dawcy, ma pobieraną próbkę krwi do badań laboratoryjnych celem wykonania: morfologii. Następnie jest badany przez lekarza, który kwalifikuje go do oddania krwi. Do poszczególnych pracowni dawca wchodzi na wezwanie mając przy sobie kwestionariusz i dokument tożsamości. (nad wejściem do pracowni zapala się lampka sygnalizacyjna)
Łączny pobyt w RCKiK od zarejestrowania do zakończenia oddawania krwi może trwać ok. 1 godziny. (Z wyjątkiem dawców oddających osocze metodą plazmaferezy automatycznej i dawców płytek krwi)
Krew przetłuszczona (lipemiczna) nie nadaje się do celów leczniczych, dlatego każdy krwiodawca w dniu poprzedzającym oddanie krwi powinien spożyć lekkostrawną kolację a do oddania krwi zgłosić się po lekkim beztłuszczowym śniadaniu.
Krew pełna może być pobierana nie częściej niż 6 razy w roku (w okresie 12 miesięcy) od mężczyzn i nie częściej niż 4 razy w roku (w okresie 12 miesięcy) od kobiet, z tym że przerwa pomiędzy pobraniami nie może być krótsza niż 2 miesiące. Jednorazowo od osoby ważącej 50 kg lub więcej pobiera się 450 ml krwi (tzw. 1 jednostka krwi) (Patrz informacja: „Dlaczego 450 ml?”)
Osocze metodą plazmaferezy automatycznej w ilości 600 ml może być pobierane nie częściej niż co 2 tygodnie. Od jednego dawcy można pobrać w ciągu jednego roku nie więcej niż 25 litrów osocza Po oddaniu Krwi Pełnej osocze można oddać już po miesiącu. W celu pobrania osocza dawca musi się zgłosić w Centrum nie później niż na 2 godziny przed zakończeniem pracy rejestracji
Zabiegi trombaferezy (pobranie płytek krwi) mogą być wykonywane nie częściej niż 12 razy w roku. Przerwy pomiędzy tymi zabiegami nie powinny być krótsze niż 4 tygodnie. Za zgodą lekarza w szczególnych przypadkach przerwy pomiędzy zabiegami mogą być skrócone. W celu pobrania płytek krwi dawca musi się zgłosić w Centrum do godz. 1300 (od poniedziałku do piątku). Po oddaniu Krwi Pełnej osocze można oddać już po miesiącu.
Zabiegi erytroaferezy (pobranie krwinek czerwonych) mogą być wykonywane nie częściej, niż co 2 miesiące przy pobraniu jednej jednostki krwinek i nie częściej, niż co 6 miesięcy przy pobraniu dwóch jednostek krwinek
Uprzejmie informujemy, że krwiodawca w każdej chwili może zrezygnować i wycofać zgodę na oddanie krwi bez żadnych następstw na oddawanie krwi w przyszłości

ZALECENIA DLA KRWIODAWCÓW PO ODDANIU KRWI

Bezpośrednio po oddaniu krwi nie powinno się prowadzić pojazdów mechanicznych. Wymagany jest co najmniej 30 minutowy odpoczynek, zjedzenie przynajmniej połowy czekolady i wypicie ok. 0,5 l płynu. Nie należy w dniu oddania pić alkoholu ani wód gazowanych.
Jazda rowerem po oddaniu krwi jest możliwa co najmniej po upływie 3 godzin
Osoby pracujące w zawodach: pilot, maszynista, kierowca-operator dźwigu, pracujący na wysokości mogą powrócić do pracy po 12-tu godzinach od oddania krwi Dotyczy to również osób uprawiających sport wysiłkowy.
W czasie 24 godzin po oddaniu krwi nie należy dźwigać ciężarów, wykonywać większych wysiłków fizycznych i uprawiać sportu wyczynowego ze względu na możliwość krwawienia do tkanek (pod skórę) z nakłutej żyły i wytworzenia krwiaka.
Po oddaniu krwi w rejestracji drukowane są zwolnienia z pracy. Dla osób nie zakwalifikowanych do oddania krwi drukowane są zaświadczenia godzinowe na czas pobytu w RCKiK
Krew pobrana od każdego dawcy ( po oddaniu 450 ml) jest badana w kierunku nosicielstwa wirusów żółtaczki zakaźnej (WZW) typu B i C (HBs i HCV), wirusów HIV typu 1 i 2, a także wykonywany jest test kiłowy. Po tygodniu od oddania krwi można uzyskać bezpłatnie wydruk wykonanych badań laboratoryjnych (morfologii krwi, testów wirusologicznych).
Wyniki badań wydawane są tylko osobie, której dotyczą.. W tym celu należy zgłosić się w rejestracji dawców. Wydanie wyników innej osobie jest możliwe po wypełnieniu przez dawcę upoważnienia (druki dostępne w rejestracji) i potwierdzeniu przez pracownika RCKiK autentyczności danych wpisanych przez osobę upoważniającą.
W każdym przypadku dodatnich wyników badań wirusologicznych dawca jest powiadamiany listownie o zaistniałej sytuacji i otrzymuje zaproszenie do RCKiK celem wykonania badań uzupełniających lub tylko po odbiór uzyskanych wyników i otrzymanie skierowania do lekarza POZ czy poradni specjalistycznej celem dalszej diagnostyki i leczenia.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami o dodatnich wynikach badań wirusologicznych powiadamiany jest SanEpid.
Lekarz Działu Dawców udziela ponadto wszystkich niezbędnych informacji dotyczących dalszego postępowania.